Moje cyfrowe dziecko
iPad mam i ja
Na spacerze, w szkole, w parku, w domu i w metrze- smartfony, tablety i inne urządzenia dotykowe są wszędzie. Ich użytkownikami są również nasze dzieci. W obawie przed cyfrowym wykluczeniem, w trosce o rozwój pociechy lub w celu wygospodarowania sobie wolnego czasu udostępniamy dzieciom urządzenia mobilne. Nasze dzieci oglądają bajki na youtube, korzystają z ciekawych i atrakcyjnych aplikacji na tablecie lub zdobywają kolejne poziomy w ulubionej grze. Nawet oporny rodzic ma problem z argumentami, że koledzy i koleżanki mają iPady a ulubionym tematem rozmów na przerwie w szkole są gry na xbox’ie lub najnowsze aplikacje. Prawda jest taka, że cyfrowa rewolucja już się zadziała a ekrany przyciągają i mogą uzależnić- zarówno dorosłych, jak i dzieci. Dlatego temat korzystania z urządzeń mobilnych jest ważny i dotyczy nas wszystkich. Coraz częściej rodzice martwią się, ze ich dzieci spędzają zbyt wiele czasu przed ekranem telefonu, zastanawia się i szukają rady jak ograniczać dzieciom korzystanie ze smartfonów i co zrobić, żeby wpływ tych urządzeń na jego dziecko był choć trochę pozytywny?
Zagrożenia związane z nadużywaniem urządzeń mobilnych
Zacznijmy od udokumentowanych zagrożeń. W Stanach Zjednoczonych w 2016 przeprowadzono badania na grupie ponad 40 tysięcy dzieci w wieku od drugiego do siedemnastego roku życia. Zgromadzone dane pokazują jasno: dwulatki korzystające z urządzeń dotykowych dwie godziny dziennie są bardziej narażone na trudności emocjonalne, niską samoocenę, mniejszą ciekawość poznawczą oraz trudności z dokończeniem zadania. Dodatkowo dzieci poniżej pięciu lat mające dostęp do tabletów dwukrotnie częściej doświadczają wybuchów gniewu i trudniej im wrócić do równowagi.
Profesor Akademii Pedagogiki Specjalnej Edyta Gruszczyk- Kolczyńska zwraca uwagę na niekorzystny wpływ tabletów we wczesnym etapie życia dziecka. Wiele wskazuje na to, że nie wspomagają one rozwoju, nie uczą, a nawet mogą opóźnić rozwój mowy oraz rozwój społeczny. Jeśli obdarzam uwagą urządzenie a jest ono na tyle ciekawe i atrakcyjne, że wolę bawić się nim niż bawić się z rodzicem, to nie obserwuję dorosłych, ich twarzy, co może skutkować trudnościami z odczytywaniem emocji i umacnianiem więzi.
Atrakcyjność i łatwość w obsłudze tabletu może się też przyczynić do utraty zainteresowania zabawkami, aktywnościami ruchowymi i przebywaniem na świeżym powietrzu- czyli tym co jest kluczowe dla rozwoju oraz dobrego samopoczucia psychicznego i fizycznego.
Jak korzystać, żeby nie zaszkodzić- wskazówki
1. Dzieci do dwóch lat najlepiej w ogóle nie wprowadzać w świat cyfrowy. Spędzanie czasu przed ekranem w tym wieku może wpłynąć na opóźnienie rozwoju mowy. Tak małe dzieci nie korzystają jeszcze z edukacyjnych aspektów aplikacji i gier.
2. Dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym również powinny korzystać z urządzeń mobilnych zawsze pod nadzorem dorosłego. Wykorzystuj ten czas do rozmowy z dzieckiem, komentując co widzisz na ekranie. Nie traktujmy telefonu jako motywatora lub nagrody. Im większą wagę my będziemy przykładać do tych urządzeń tym większą rangę będą mieć dla naszej pociechy. I pamiętaj, że jesteś wzorem dla swojego dziecka- obserwując ciebie uczy się korzystania z urządzeń mobilnych.
3. Jednorazowo czas spędzany przed ekranem nie powinien wynosić dłużej niż 15- 20 minut. Dziennie dzieci w wieku 2-5 lat nie powinny spędzać więcej czasu przed ekranem niż od 30 minut do 1 godziny. Takie dane podaje strona kampanii Fundacji Dajemy Dzieciom Siłę pt: Mama tata tablet, powołując się na zalecenia Amerykańskiej Akademii Pediatrycznej (AAP). Dzieci starsze nie powinny korzystać z urządzeń cyfrowych dłużej niż dwie godziny dziennie. I, co istotne, wliczony jest w to czas spędzony przed telewizorem.
4. Dobrym i sprawdzonym sposobem na ograniczenie korzystania z urządzeń mobilnych czy komputera jest ustalenie np. dwóch dni w tygodniu (w danym przedziale czasowym), w którym dziecko może korzystać z urządzeń lub zagrać w ulubioną grę komputerową. Tutaj jednak niezbędna jest konsekwencja Was – Rodziców w przestrzeganiu tej zasady.
5. Ze starszymi dziećmi, które mają swoje smartfony dobrze byłoby wprowadzić zasady dla wszystkich domowników kiedy z nich nie korzystamy- np. podczas posiłków lub wspólnego spędzania czasu.
6. Miej kontrolę nad tym jakie treści dziecko przegląda w Internecie. Zainteresuj się jego ulubioną grą komputerową, aplikacjami z których korzysta i aktywnością w mediach społecznościowych. Zwróć uwagę jakie twoje dziecko zamieszcza tam treści i zdjęcia. Staraj się, choć w części, zrozumieć i wejść w świat wirtualny, w jakim obraca się twoje dziecko. Zadbaj o to, żeby wiedziało, że ze wszystkim może się do ciebie zwrócić, nawet jeśli popełni błąd i zachowa się nierozsądnie w sieci.
7. Interweniuj kiedy widzisz, że gra komputerowa jest niedostosowana do wieku dziecka, zawiera sceny przemocy lub niewłaściwe słownictwo. Wpływ takich gier może być bardzo szkodliwy dla rozwoju, negatywnie wpływać na zachowanie dziecka, relacje z rówieśnikami, a nawet sen czy naukę.
8. Wyjdź z inicjatywą i poszukaj informacji na temat gier dostępnych dla dzieci w wieku twojego dziecka. W sieci można znaleźć wiele artykułów oraz filmów recenzujących gry komputerowe, dzięki którym dzieci mogą ćwiczyć koncentrację, zdobywać wiedzę czy rozwijać myślenie strategiczne.
9. Nie udostępniaj smartfonów lub tabletów co najmniej godzinę przed snem- może to utrudnić zasypianie dziecka i pogorszyć jakość jego snu.
10. Obserwuj dziecko, jego emocje i stan pobudzenia i uświadamiaj go, że granie czy korzystanie z innych aplikacji męczy nasz organizm. Przeglądanie Internetu, oglądanie filmów i granie na smartfonie obciąża nasz układ nerwowy.
11. Korzystanie z urządzenia elektronicznego nie powinno być ani nagrodą, ani karą ponieważ podnosi to jego atrakcyjność i wzmacnia przywiązanie do niego. Staraj się nie wykorzystywać urządzeń dotykowych do motywowania dziecka np. do jedzenia lub korzystania z nocnika.
Źródła:
www.mamatatatablet.pl
http://wyborcza.pl/7,75400,21880733,tabletowe-dzieci.html?disableRedirects=true
https://www.nzherald.co.nz/lifestyle/news/article.cfm?c_id=6&objectid=12154228&fbclid=IwAR1nDnqIm8_s9WQPDNKIstQynOk3tvtw8L_o6am2uGXhY59JWCeyfR8ulbY
Psychologia. Cyfrowe dzieci. Wysokie Obcasy MAJ 2019 nr 4
