Chciałbym, żeby moja córka wyrosła na odważną, pewną siebie i szczęśliwą kobietę. Jak mogę wspierać samodzielność mojego dziecka?
Chciałabym, żeby moje dziecko robiło to bez mojej pomocy- czy to już czas?
Co mam robić, żeby mój syn był bardziej samodzielny?
Samodzielny dorosły ma kontrolę nad własnym życiem, nie boi się wyzwań i wierzy w siebie i swoje umiejętności. Który rodzic nie chciałby takiej przyszłości dla swojego dziecka? Wielu z nich zastanawia się jak mogę wspierać samodzielność mojego dziecka?
Czas wakacyjny, kiedy nie śpieszymy się tak jak zwykle, można doskonale wykorzystać do bycia z dzieckiem i wspierania jego samodzielności. Nauka samodzielności w ubieraniu się czy jedzeniu może też przydać się dzieciom, które od września pójdą pierwszy raz do przedszkola.
A oto kilka wskazówek jak to robić.
Upewnij się, że dziecko jest gotowe
Każde dziecko rozwija się w innym tempie. Normy rozwojowe to pewna średnia i nie powinny ci spędzać snu z powiek. Aby nabyć nową umiejętność organizm dziecka musi być do niej gotowy. Ważne aby dać dziecku i sobie czas. Nie pośpieszaj, nawet jeśli czujesz presję. Porównywanie z innymi dziećmi często nie tylko nie motywuje, ale co gorsze może się przyczynić do negatywnego myślenia o sobie. Jeśli twoje dziecko nie chce czegoś robić może to oznaczać, że nie jest jeszcze na to gotowe. Skup się raczej na tym co je interesuje i angażuje. Pójdź za jego naturalną ciekawością i pomóż mu rozwijać się w tym co pochłania go w danym momencie. Pamiętaj, że to ty najlepiej znasz własne dziecko. Twoja uważna obserwacja jego aktywności oraz wspierająca obecność to podstawa rozwoju samodzielności twojej pociechy.
A jeśli masz wątpliwości czy rozwój twojego dziecka przebiega prawidłowo nie bój się pytać specjalistów. Konsultacja albo cię uspokoi, albo dowiesz się jak możesz wspierać dziecko.
W wypadku zaburzeń rozwoju najlepszą drogą do kształtowania i utrwalania nowych umiejętności jest specjalistyczna terapia.
Daj sobie i dziecku prawo do niewiedzy, próbowania i popełniania błędów
Sukces nigdy nie przychodzi od razu. Trzeba ćwiczyć i być wytrwałym. To dotyczy w równej mierze niemowlaka próbującego przekręcić się z pleców na brzuszek, co kilkulatka chcącego utrzymać równowagę na rowerze. Liczy się każda próba i każdy nawet niewielki postęp. Kiedy chcesz aby trzylatek sam zdejmował podkoszulek podziel tę czynność na etapy i ucz jej stopniowo. Najpierw zdejmij koszulkę z głowy dziecka i uwolnij tylko jedną rękę. Gdy dziecko nauczy się zdejmować jeden rękaw, zostaw mu obie ręce w rękawach. Po opanowaniu tych etapów następnym krokiem będzie podciągnięcie podkoszulki w górę tuż ponad ramiona, aby dziecko ćwiczyło zdejmowanie ubrania przez głowę. Udało się? Brawo! Zauważ ten sukces- twoje dziecko wykonało pracę. Zbij piątkę, z entuzjazmem krzyknij: Już umiesz! Za każdym razem w procesie nauki umiejętności doceń i pochwal wysiłek dziecka: widzę jak się starasz. Jeśli w trakcie zabraknie mu motywacji doceń to co zrobiło i przypomnij mu drogę jaką przeszło- zobacz jeszcze miesiąc temu tego nie umiałeś a teraz już umiesz. Jeśli coś jest za trudne pomóż- pokaż, podpowiedz albo zrób to rączkami dziecka. A potem stopniowo wycofuj podpowiedzi.
Zamień naukę samodzielności w dobrą zabawę
Zabawa z rodzicem jest okazją, aby dziecko wykorzystało swoją wiedzę i umiejętności w praktyce. Działa wtedy w swobodnej i radosnej atmosferze. Nikt go nie ocenia, bo zabawa nie ma celu do zrealizowania. Każda zabawa jest dla dziecka przyjemną, pełną wyzwań i bardzo angażującą pracą. Dziecko ćwiczy w zabawie odwagę do działania w świecie. Dodatkowo czas kiedy ukochany rodzic jest skupiony na nim i otwarty na wszystkie jego nawet najbardziej szalone pomysły jest czymś niezwykle cennym. W takich momentach kiedy to twoje dziecko prowadzi zabawę, wymyśla scenariusz i przydziela ci rolę, uczy się nie tylko nowych umiejętności, ale uczy się, że ono jest ważne i że takie jakie jest jest w porządku. A wiara w siebie to warunek niezbędny do nauki samodzielności.
Źródła:
Cohen, L. J. (2012). Rodzicielstwo przez zabawę. Przeł. A. Rogozińska. Warszawa: Mamania
Sunderland, M. (2019). Niska samoocena u dzieci. Przeł. A. Sawicka- Chrapkowicz. Sopot: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Biblioteka Cyfrowa Ośrodka Rozwoju Edukacji: Osiąganie samodzielności http://www.bc.ore.edu.pl/Content/175/Zeszyt+3.+Osi%C4%85ganie+samodzielno%C5%9Bci.pdf
Cieszyńska, J. Korendo, M. (2017). Wczesna interwencja terapeutyczna. Stymulacja rozwoju dziecka od noworodka do 6. roku życia. Kraków: Wydawnictwo Edukacyjne
