Od kilku tygodni stopniowo jesteśmy zmuszani do izolacji i ograniczania do minimum kontaktów społecznych i wychodzenia z domu. Zdecydowana większość rodziców pracuje zdalnie, a uczniowie mają lekcję online. Obecna sytuacja może negatywnie wpłynąć na nasze zdrowie psychiczne. Wielu z nas żyje w stresie i lęku o przyszłość. Doświadczamy spadków nastroju, stanów lękowych czy braku motywacji.
Wg raportu ONZ (z dn. 13 maja 2020 r.) dot. związku COVID-19 ze zdrowiem psychicznym dzieci (na podstawie badań w Hiszpanii i Włoszech) mają trudności z koncentracją (77 proc), drażliwość (39 proc.), niepokój (39 proc.), nerwowość (38 proc.). Dzieci skarżyły się też na poczucie samotności (31 proc.). Nie dziwią nas wyniki tego raportu, gdyż nasze dzieci do prawidłowego rozwoju potrzebują kontaktów społecznych z rówieśnikami, które zostały znów ograniczone do spotkań online. Dodatkowo zdalne nauczanie oraz ograniczona możliwość ruchu mogą wpływać negatywnie na ich zachowanie i dobrostan psychiczny.
Czas wspólnie spędzony w domu z dziećmi bywa też dla wielu z nas sporym wyzwaniem, nie tylko organizacyjnym (łączenie zdalnej pracy i nauki dzieci), ale coraz częściej słyszymy o mnożących się problemach w relacjach, braku zrozumienia czy akceptacji różnych trudnych zachowań naszych dzieci.
JAK możemy SAMI radzić sobie z napięciem i trudnościami spowodowanymi izolacją?
- Ograniczmy do minimum dopływ informacji z mediów;
- Dbajmy o odporność (zdrowe jedzenie, sen) i RUCH – wyjście z dzieckiem nawet na krótki spacer przy zdalnej nauce wydaje się niezbędne;
- Sprawiajcie sobie z dziećmi małe przyjemności – ugotujcie wspólnie coś smacznego, czytajcie książki, obejrzyjcie ulubiony serial itp.;
- Jeśli czujesz się zmęczony i przeciążony – odpuść to czego naprawdę nie MUSISZ zrobić w danym czasie;
- Bądź obecny nie tylko fizycznie, ale też emocjonalnie – staraj się wykazać zainteresowanie i empatię dla swoich uczuć i uczuć dziecka;
- Zadbaj o rutynę – stałe pory nauki, odpoczynku, posiłków i zabawy. Bądź jednak łagodny i wyrozumiały dla siebie i dzieci, jeśli czasem idzie coś niezgodnie z planem.
Jeśli jednak czujesz, że problemy Cię przerastają, czujesz, że nie radzisz sobie z zachowaniem swojego dziecka, martwisz się o niego i nie wiesz jak mu pomóc to zastanów się nad konsultacjami psychologicznymi online.
Pamiętaj też, aby nie przeoczyć niepokojących symptomów w zachowaniu naszych starszych dzieci tj. utrzymujący się od dłuższego czasu spadek motywacji do nauki, obniżony nastrój, który obserwujemy u dziecka od co najmniej dwóch tygodni, drażliwość, objawy psychosomatyczne (bóle głowy, żołądka, mdłości), wycofanie się z relacji rówieśniczych/rodzinnych, zmęczenie, obniżona samoocena („jestem do niczego”, „jestem beznadziejna”, „do niczego się nie nadaję”), które mogą być sygnałem pojawiającej się depresji.
Konsultacje psychologiczne online – czy warto?
Mamy świadomość, że najlepszym rozwiązaniem zarówno dla rodziców jak i dzieci jest osobiste spotkanie z psychologiem. Spotkanie na żywo szczególnie dla dzieci i młodzieży daje większe możliwości na oddziaływanie terapeutyczne. Wiemy jednak, że w obecnej sytuacji konsultacje online są dobrą i często jedyną alternatywą, kiedy dzieje się coś niepokojącego i potrzebujemy wsparcia psychologa, a z różnych względów nie możemy lub nie chcemy wychodzić z domu. Musimy zdać sobie sprawę, że problemów z naszymi dziećmi nie da się często „odłożyć na później”.
Konsultacje online mają też dwie ważne zalety: oszczędność czasu na dojazdy oraz możliwość łatwiejszego dopasowania terminów spotkania.
Jak wyglądają spotkania online z psychologiem?
Psycholog online dla Rodziców dzieci od 1-6 lat:
Pierwsze spotkania online to wywiad i rozmowa nt. problemów, z którym zgłaszają się rodzice. Spotkania online z psychologiem nie dają nam niestety możliwości większej interakcji psychologa z tak małym dzieckiem (stacjonarnie takie spotkania polegają głównie na wspólnej zabawie). Mamy jednak tutaj alternatywę. Rodzice nagrywają filmiki z udziałem dziecka (np. podczas swobodnej zabawy czy sytuacji, które najbardziej niepokoją rodziców). Następnie przesyłają je terapeucie, który po obejrzeniu filmików umawia się z rodzicami na kolejne spotkanie online, podczas którego następuje omówienie tego co się zadziało na filmie. Rodzice podczas takich spotkań dostają szereg obserwacji nt. zachowań dziecka i wskazówek do pracy z dzieckiem w domu.
Psycholog online dla dzieci powyżej 7 roku życia:
Konsultacje online również zaczynają się od dwóch spotkań z rodzicami. W przypadku konsultacji ze starszymi dzieci/nastolatkami można bez problemu je przeprowadzać online. Tutaj kluczowe znaczenie odgrywa rozmowa z terapeutą. Taką formę terapii z powodzeniem można prowadzić nawet przez dłuższy okres. Jeśli chodzi o nastolatków często taka forma kontaktu z psychologiem jest na początku dla nich łatwiejsza, aby się ośmielić się i otworzyć w kontakcie online. Oczywiście takie rozwiązanie należy traktować jako sytuacja przejściowa i jeśli tylko będą ku temu sprzyjające warunki warto przejść na kontakt osobisty.
Po dwóch spotkaniach z dzieckiem, psycholog umawia się ponowne z rodzicami, aby przedstawić zarówno konkretne problemy dziecka, jak i rodzaj zaplanowanej terapii. Jednocześnie jest to też rozmowa o znaczeniu wsparcia dziecka przez samych rodziców. Pamiętajmy, że rola rodziców w całym procesie wyprowadzania dziecka z trudności wciąż pozostaje bardzo duża.
Nie bójmy się szukać pomocy, niezależnie od tego, czego dotyczy problem. Konsultacja z psychologiem czy nawet terapia psychologiczna to ważne wsparcie – nie tylko dla samych dzieci, ale również dla borykających się z wyzwaniami rodziców.
Zdrowie psychiczne naszych dzieci jest niemniej ważne i warto o nie zadbać tu i teraz, nie czekając na ustanie pandemii.
